Akai 4000DS mkII

Akai 4000DS mkII blokschema

Het is wel duidelijk dat het niet duidelijk is wat die knoppen Equalizer en Tape selector precies doen. Ik vind dat je in zo een situatie maar een ding kunt doen en dat is uitzoeken hoe het dan werkelijk zit. Daarom heb ik gisteren mijn DS4000 MkII uit zijn jas geholpen en gemeten wat de knoppen doen.

Eerst het gedrag van de ingangs- en recording versterker gemeten door op de line-ingang een sweep signaal te zetten en aan de uitgang van de trap die naar de koppen gaat gemeten. Dat is achter C17 in het schema (tenminste, mijn schema) Omdat het biassignaal niet helemaal uitgefilterd wordt door de bias-trap L1 en C4 heb ik de aansluiting los gehaald. De recorder staat uiteraard in “REC”, al maakt dat eerlijk gezegd geen bal uit. Het resultaat van de meting staat in het eerste plaatje (REC graph) met de vier mogelijke combinaties van de twee schakelaars.

Je ziet aan de rode en groene curve dat er niet veel verschil zit in de LN/WR stand van de schakelaar bij opname: 1dB verschil en de frequentie van de piek verschuift een heel klein beetje. Hetzelfde zie je bij de gele en blauwe curve. De 3,75/7,5 schakelaar heeft veel meer invloed. Dat is het verschil tussen de set van de rood-groene lijnen en de set van de blauwe en gele lijnen.

Dan de weergave-versterker. Bij die meting heb ik de sweep op de ingang van de play-back versterker gezet op het knooppunt van C18/C19. Het signaal dat uit de PB versterker komt heb ik gemeten aan de line-output van de recorder. De aansluiting van de weergavekop heb ik voor de meting losgenomen van de ingang. Het resultaat van die meting zie je in het tweede plaatje. Omdat de LN/WR schakelaar in de playback helemaal niets doet vallen de LN en WR curves over elkaar en zie je alleen de rode en blauwe lijn.

Je ziet dat bij de weergave de 3,75/7,5 schakelaar de curve fors beïnvloedt en dat bij de lage snelheid de hoge frequenties opgehaald (minder verzwakt) worden dan in de 7,5 stand.

Dan nog de bias. Ook die heb ik gemeten en wel direct op de aansluitingen van de opnamekop. De bias wordt door geen enkele schakelaar beinvloedt. De bias is afgeregeld met de twee trimmers en kan alleen aan (rec) en uit (play).

Quotes

Wat is nu “waar” van alle uitspraken van ons allemaal hier:

quote=“Remi”] low noise en wide range weet ik zo niet, je stelt iets in op het type tape maar wat het precies doet kan ik je niet zeggen[/quote] Klopt (zie gebruiksaanwijzing

[quote=“Hoewie Loewie”]… die schakelaar 7,5 of 3 3/4 lijkt geen effect te hebben, althans ik hoor geen verschil. Als je snelheid moet wisselen met dat busje, wat heeft die schakelaar dan nog voor zin?[/quote] Klopt niet bij weergave. Dat kan aan de opname liggen, maar ook aan je oren. Ik hoor bijvoorbeeld nog maar net tot 11kHz.

[quote=“Remi”]Ik denk dat die alleen met opnemen van belang is, kwaliteit van je opname wordt beter als het overeenkomt.[/quote] Klopt

[quote=“Albert900”]Als ik me goed herinner, mijn vader had zo'n 4000DS MKII, heeft die equalizer alleen invloed bij opname. Die low noise/wide range met het type band (zoiets als ferro/chroom op een cassettedeck, maar dan anders :D ).[/quote] Klopt

[quote=“mthecatlover”]Als je goed luistert, hoor je wel degelijk verschil bij afspelen. De hoge tonen vooral. Het lijkt op een soort van DNL.[/quote] Eerste klopt, tweede niet.

[quote=“Forsyth”]Set to WIDE RANG of LOW NOISE position according to tape being used. AKAI LN-150-7 or SCOTCH #211 tape is considered standard for this machine. In this case set to LOW NOISE position. Set to WIDE RANG position only when using special wide range tape of a grade higher than low noise tape.[/quote] Zo staat het letterlijk in de gebruiksaanwijzing. Dank voor de info

[quote=“Otto”]Schakelaar even sprayen. De eq doet het wel degelijk bij het afspelen. Low noise is voor type band “koffiebruin” Wide range voor oa Maxell.[/quote] Eerste klopt. Maar LN/WR is de tape selector, Otto heeft het dus over beide schakelaars

[quote=“Will”]De low noise-wide range is een soort ruisonderdrukking. Meestal is de band zo goed dat je er niet veel aan hebt en het beste wide range kunt kiezen. In het schema zag ik dat het alleen bij weergave iets doet.

De andere schakelaar equalizer schakelt de pre-emphase en de-emphase. Bij een magno gaat dat automatisch met de schakelaar voor de bandsnelheid mee. Maar bij de Akai schakel je de snelheid mechanisch met dat busje voor de capstan. Je moet de schakelaar zowel bij opname als weergave goed zetten. [/quote] Eerste klopt niet. Tweede klopt

[quote=“ChromeMaximaII”]Keuze LN/WR zit aan het eind van de opnameversterker.[/quote] Klopt, ik had eerst in het schema moeten kijken voordat ik postte.

[quote=“JohnP”] Equalizer 7½ - 3¾: Met deze knop wordt de opname en weergave karakteristiek aangepast bij de geselecteerde snelheid. Bij 3¾“ /s wordt er wat extra hoog doorgelaten dit ter compensatie van het verlies door de lagere bandsnelheid.

Low Noise / Wide range: Hiermee wordt een instelling gemaakt tijdens de opname voor de BIAS en de uitsturing van de gebruikte tape.[/quote] Eerste klopt, tweede klopt niet (zowel bias als uitsturing niet)

Impedantie weergavekop

PB Links Rechts
L mH 129 139chinees testertje
124 134LCR meter bij 120Hz
R ohm 101,9 101,9chinees testertje
108 108LCR meter bij 120Hz
102,7 102,7Fluke 87

Rechts afregelen met referentieband. Het rechterkanaal zit midden in de kop, het zal het volledige signaal van de volspoor referentieband oppikken. De band is 514nWb/m aan het begin en na 120 seconden -6dB. Dat is 257nWb/m.

  • Oude referentie voor 0dB is 185 volgens diverse bronnen op internet.
  • Tape referentie voor Maxell UD 35 is 200nWb volgens document bij de band
  • Huidige referentinieveau voor RMG (Recording the masters) is 250nWb voor 9,5cm/s en 320nWb voor 19cm/s

Gekozen voor afregeling op 0dB bij 250nWb/m bij 19cm/s. Rechts is dus het referentiesignaal voor de afregeling.

Met inductiespoel

De inductiespoel is op internet als “fluxloop” te vinden. Links afgeregeld met spoel (35 windingen) zodat met de spoel links gelijk is aan rechts. Rechts was afgeregeld met de referentieband.

Bij afspelen van de referentieband is het signaal van links:

afspeelrichting ref band level dB
vooruit -1,3
achteruit -0,6

Met kop

Afregelen door een weergavekop (Philips rec) recht tegenover Akai kop uit te lijnen. Met veel geduld is dat uit te richten zodat er ca 0dB verschil is. De uitgangspanning van de recorder is dan 775mV.

Foto

Directe invoeding op kop

Dan meten met directe invoeding van signaal via weerstanden (afbeelding) Ingangsspanning afregelen zodat een kanaal 775mV op de uitgang geeft.

Plaatje ingangsschakeling  

Tabel

L R
ingangspanning 3,04Vpp
1,07V rms
uitgang 775664 (-1,4dB)mV rms
R1a10,0310,13ohm
R1b21,8921,86k ohm

Signalen bij verschillende frequenties

  • directe meting
    • bij 1kHz: 225mV
  • via kopje,
    • 250Hz: 750mV
    • 1000Hz: 853mV

Afgeregeld bij 250Hz

Uitgang recorder voor elk kanaal en elke meting afgeregeld op 775mV

1k 250 333 Hz
L R L R L R rms
Va 3,70 4,48 1,05 1,27 1,36 1,64 V
Vb 1,65 2,03 0,46 0,57 0,60 0,75 mV
Vc 2,01 2,53 1,32 1,35 1,25 1,45 mV

De VU meters zijn niet helemaal gelijk. De aanwijzing kan niet afgeregeld worden, de meter zit direct op de uitgang van de recorder.

Uitgangsspanning bij: Meter op 0dB (rode streepje, rode 0) f: 1kHz

L R
846 863
850870

775 uitgang L: gele streepje 0dB R tussen -1 en 0 dB gele streepjes